Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753
Cauletoun
Silene baccifera
Caryophyllaceae
Àutri noum : Caulechoun, Chausseroun, Chauretoun, Chaurentoun.
Noms en français : Coulichon, Cucubale à baies.
Descripcioun :Lou cauletoun trachis dins li limas de ribiero, li roubino e li baragno. La flour èi coume boudenflo e porto de petalo di dos partido blanco un pau verdo. Lou fru, d'abord verd pièi negre èi sucous. I'a pas trop pèr s'engana.
Usanço :Li jóuini planto soun manjado cuecho en Asìo coume liume o en soupo. Sèmblo pas agué jamai servi coume remèdi au nostre, pamens d'ùni prouprieta soun couneigudo (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 0,4 à 1,2 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,2 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ribiero
- Limas
- Roubino
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Silene baccifera (L.) Roth, 1788
(= Cucubalus baccifer L., 1753 )